Sözlükte “altınlamak anlamına gelen Tezhip kitap sanatlarının önemli bir dalıdır. Yazma Kitap, levha ve murakka’ların bezenmesinde ezilmiş varak altın ve çeşitli renklerin kullanılmasıyla uygulanan süsleme sanatıdır. Böyle eserlere “Müzehhep”, yapan kişiye “Müzehhip” denir. Genellikle yazı süslemesi olarak bilinir. Tezhib bir nevi Hüsn-i hattın elbisesi gibidir. Yazma kitap, minyatür, hat levha, berat, tuğra, cilt ve lake işleri tezhip sanatının uygulama alanlarıdır. Tezyini sanatların temelinde deseni oluşturan motifler yer alır. Tezhipte kullanılan motifler diğer süsleme sanatlarında görülen motiflerden daha küçük ve sadedir. Doğadaki görünümleri, üsluba çekilerek çizilen bitki kaynaklı motiflere “ hatayi grubu “, hayvansal kökenli motiflerede (rumi) denir.
Hunlardan süzülüp gelen tezyini motifler, Uygurlar aracılığı ile diğer Türk devletlerine geçer. Anadoluya Selçukluların getirdiği tezhip, zirve dönemini Osmanlı İmparatorluğu zamanında yaşamıştır. Anadolu Selçuklu döneminde ilk Nakkaşhane, Konya Selçuk Saray’ında kurulur.
15.yy da Fatih Sultan Mehmet himayesinde kurulan saraya nakkaşhanesi, Osmanlı sarayına özgü, Türk Tezhip üslubunu oluşturmaya başlar. Bilim ve sanat aşığı Fatih Sultan Mehmet için hazırlanan kitaplar tezhiplenir. 16.yy Kanuni Sultan Döneminde Osmanlı Tezhibi en parlak ve olgun çağına ulaşır.
Yaşadığımız yüzyılda gelişimini devam ettiren Türk Tezhibi günümüz koşullarına uygun bir şekilde icra edilmeye çalışılmaktadır.
Baba Nakkaş, Nigârî, Müzehhip Karamemi, Nakşî, Levnî, Üsküdarlı Ali ve Hezargradî-zâde adlı sanatçıların bu alanda bir çırpıda akla gelen isimlerdir.
TEZHİP SANATINDAN ÖRNEKLER
sk1805-01
sk1805-02
sk1805-03
sk1805-04
sk1805-05
sk1805-06
sk1805-07
sk1805-08
sk1805-09
sk1805-10
sk1805-11
sk1805-12
sk1805-13
sk1805-14
sk1805-15
sk1805-16
sk1805-17
sk1805-18
sk1805-19
sk1805-20
sk1805-21
sk1805-22
sk1805-23
sk1805-24
sk1805-25
sk1805-26
sk1805-27
sk1805-28
sk1805-29
sk1805-30
sk1805-31
sk1805-32
sk1805-33
sk1805-34
sk1805-35
sk1805-36
sk1805-37
sk1805-38
sk1805-39
sk1805-40
sk1805-42
sk1805-43
sk1805-47
sk1805-48
sk1805-49
sk1805-50
sk1805-52
sk1805-54
sk1805-55
sk1805-56
sk1805-57
sk1805-62
sk1805-63
sk1805-65
sk1805-66
sk1805-69
sk1805-70
sk1805-72
sk1805-73
sk1805-74
sk1805-75
sk1805-76
sk1805-78
sk1805-79
sk1805-82
sk1805-86
sk1805-87
sk1805-104
sk1805-105
tk1810-01
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Ayet-i Kerime
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 62x50 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-02
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Ayet-i Kerime
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 67x90 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-03
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Besmele-i Şerif
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 43x96 cm.
Tarih : Hicri 1434
tk1810-04
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Gülhilal
Eser Adı : Hadis-i Şerif
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 40x55 cm.
Tarih : Hicri 1434
tk1810-05
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Serhat Tokmak
Eser Adı : Hadis-i Şerif
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 40x90 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-06
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Hadis-i Şerif
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 45x67 cm.
Tarih : Hicri 1433
tk1810-07
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Kelâm-ı Kibar
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 51x80 cm.
Tarih : Hicri 1434
tk1810-08
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Kelime-i Tevhit
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 33x92 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-09
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Emel Türkmen
Eser Adı : Lafza-i Celal, Lafza-i Nebî
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 38x65 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-10
Hattat : Tahsin Kurt
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu
Eser Adı : Maşaallah ve Karalaması
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 65x65 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-11
Hattat : Abdullah Eren
Eser Adı : Hadis-i Şerif
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 51,5x62,5 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-12
Hattat : Abdullah Eren
Eser Adı : Zümer Suresi 53. Ayet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 74x94 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-13
Hattat : Abdullah Eren
Eser Adı : Fatiha Suresi
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 103x118 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-14
Hattat : Alihaydar Murat Kıştan
Eser Adı : Velâ Galibe İllallah
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 75x42 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-15
Hattat : Alihaydar Murat Kıştan
Eser Adı : Men Sabera Zafera
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 59x43 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-16
Hattat : Altan Yılmaz
Tezhip : Neslihan Sayıl
Ebru : Birgül Tayfur
Eser Adı : Kelam-ı Kibar
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 78x48 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-18
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Yasemin Demir
Eser Adı : Ayete’l-Kürsi
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 85x125 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-20
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Yasemin Demir
Eser Adı : Hazine
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 85x110 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-21
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Ömer Şen
Eser Adı : Hilye-i Şerif
Yazı Türü : Nestalik
Ölçü : 105x140 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-22
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Sabriye Şeker
Eser Adı : İnzivâ
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 50x110 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-24
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Beyza Nur Kaplan
Eser Adı : Şehâdet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 30x80 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-25
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Serpil Bayındır
Eser Adı : Teslimiyet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 55x115 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-26
Hattat : Ayşe Solak
Tezhip : Serpil Bayındır
Eser Adı : Tevekkül
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 55x115 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-27
Hattat : Bilkay Badem
Tezhip : Neşe Efe
Eser Adı : Huzur
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 100x60 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-28
Hattat : Hanife Alpaydın
Tezhip : Zehra İpek
Eser Adı : Felak ve Nas Sûreleri
Yazı Türü : Nestalik
Ölçü : 60x73 cm.
Tarih : Hicri 1435
tk1810-29
Hattat : Hanife Alpaydın
Tezhip : Zeynep Peker
Eser Adı : Fatiha Sûreleri
Yazı Türü : Hurde Talik
Ölçü : 17x21 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-30
Hattat : Hanife Alpaydın
Tezhip : Tuba Asiltürk
Eser Adı : Rum Sûresi 17. Ayet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 30x92 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-31
Hattat : Hanife Alpaydın
Tezhip : Nazlı Durmuşoğlu Utku
Eser Adı : Zümer Sûresi 36. Ayet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 26x70 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-32
Hattat : Hanife Alpaydın
Eser Adı : Hicr Sûresi 99. Ayet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 15x65 cm.
Tarih : Hicri 1438
tk1810-33
Hattat : Hüsnü Fatih Keşçi
Tezhip : Celaleddin Karadaş
Eser Adı : Tevhid Duası
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 41x57 cm.
Tarih : Hicri 1439
tk1810-39
Hattat : Mithat Topaç
Tezhip : ????
Eser Adı : Başlangıç
Yazı Türü : ??
Ölçü : ??? cm.
Tarih : Hicri ???
tk1810-46
Hattat : Safiye Ergin
Tezhip : ????
Eser Adı : Mühr-ü Şerif
Yazı Türü : ??
Ölçü : ?? cm.
Tarih : Hicri ??
tk1810-47
Hattat : Safiye Ergin
Tezhip : ????
Eser Adı : ???
Yazı Türü : ??
Ölçü : ?? cm.
Tarih : Hicri ??
tk1810-48
Hattat : Safiye Ergin
Tezhip : ????
Eser Adı : ???
Yazı Türü : ??
Ölçü : ?? cm.
Tarih : Hicri ??
tk1810-49
Hattat : Safiye Ergin
Tezhip : ????
Eser Adı : Hadis-i Şerif
Yazı Türü : ??
Ölçü : ?? cm.
Tarih : Hicri ??
tk1810-50
Hattat : Safiye Ergin
Tezhip : ????
Eser Adı : ???
Yazı Türü : ??
Ölçü : ?? cm.
Tarih : Hicri ??
tk1810-54
Hattat : Sevim Şirikci
Tezhip : Sabriye Şeker
Eser Adı : Hilye-i Şerif
Yazı Türü : Talik
Ölçü : 90x160 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-55
Hattat : Sevim Şirikci
Tezhip : Fatma Nur Dolgun Dülger
Eser Adı : Enbiya 87. Ayet
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 75x110 cm.
Tarih : Hicri 1437
tk1810-56
Hattat : Sevim Şirikci
Tezhip : Sema Temur
Eser Adı : İnşirah 5-6. Ayetler
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 70x60 cm.
Tarih : Hicri 1436
tk1810-57
Hattat : Sevim Şirikci
Tezhip : Zerrin Gülsoy
Eser Adı : Asaf’ın mikdarını bilmez Süleyman olmayan
Yazı Türü : Cel-i Talik
Ölçü : 110x75 cm.
Tarih : Hicri 1436
omersen1812-01
omersen1812-02
omersen1812-03
omersen1812-04
omersen1812-05
omersen1812-06
omersen1812-07
omersen1812-08
omersen1812-09
omersen1812-10
omersen1812-11
omersen1812-12
omersen1812-13
omersen1812-14
omersen1812-15
omersen1812-16
omersen1812-17
omersen1812-18
omersen1812-19
omersen1812-20
omersen1812-21
omersen1812-22
omersen1812-23
omersen1812-24
omersen1812-25
mi1801-33
Hattat : Beşiktaşlı Nuri Koraman | Hat : Celi Sülüs | Şiir : Sırr-ı Aşkı Duydu Yemliha Olup Lâl u Hamûş Mekselina Oldu Hemrâz-ı Mezayâ yı Sûrûş Bade-i Tevhid Meslina’ya İşrab Ettiler. Bitevakkuf İçdi Mernûş ve Deberruş Şâzenûş Cur’a Kalmışdı Meğer Câm-ı Keşeftatyuş’dan Kâse Leys-i Bezm Olup Kıtmir Dahi Kalmadı Boş Tezhip : Feyza ŞEN - Mihela ALPAYER | Tarih : Hicri. 1357, Miladi. 1939 | Ölçü : 112 X 92 cm